Een trombus (een stolsel) is een kleiner of groter bloedstolsel dat kan ontstaan in bepaalde vaten van de benen en het bekken. Als zo’n trombus een bepaald bloedvat volledig afsluit, dan noemen we deze aandoening ‘trombose’. Het betreft hier meestal de diep in de spieren gelegen aders (venen) in de benen.
Aders zijn bloedvaten die het bloed weer naar het hart terug brengen (slagaders lopen van het hart af).De artsen noemen dit: diep veneuze trombose. Veelal groeit een trombus heel langzaam aan: het bloedvat slibt langzaam dicht. Veel oudere mensen lijden aan een zogenaamd trombosebeen.
Tijdens en na een grote operatie is de vorming ervan echter ook mogelijk en dan kan het heel snel gaan. Meestal blijft zo’n trombus rustig op zijn plek zitten en dan moet het als zodanig behandeld worden. Bij grote orthopedische operaties komt deze complicatie heel vaak voor, tenminste, als je er niets aan doet om het te voorkomen. Zonder maatregelen voor en na de operatie is de kans op trombose wel 60 tot 70%.
Als de trombus in het been blijft zitten is dat al erg genoeg, maar als die losschiet komt deze trombus vaak in de longen terecht, en veroorzaakt een zogenaamde longembolie, dat in ernstige gevallen de dood tot gevolg kan hebben. Vandaar dat men er tegenwoordig alles aan doet om dat te voorkomen.
Verschijnselen bij trombose in de benen of het bekken
Als een bloedstolsel een ader in het been afsluit kan het bloed niet meer weg. Dit merkt men vaak door pijn in het been. Dit begint meestal in de kuit, maar kan ook boven de knie plaatsvinden. Lopen kost dan moeite. Daarnaast vindt zwelling van het been plaats waarbij de huid strak kan trekken en het been rood-paars kan kleuren. Als men de trombose in de benen niet goed behandelt, kunnen de kleppen in de aders blijvend beschadigd worden en ontstaat een chronische aandoening met de naam post-trombotisch syndroom. In de volksmond heet dit een trombosebeen. Het is een aandoening waarbij men levenslang gezwollen benen heeft die vermoeid aanvoelen en in een aantal gevallen zelfs open wonden kunnen veroorzaken, die moeilijk te behandelen zijn.
Verschijnselen van longembolie
De belangrijkste verschijnselen zijn acute benauwdheid of kortademigheid. Tevens kan pijn bij de ademhaling ontstaan (met name bij het inademen). In sommige ernstige gevallen kan een longembolie acuut de dood tot gevolg hebben.
Het voorkomen van complicaties
Trombose kan ernstige complicaties veroorzaken, zoals het post-trombotisch syndroom of een levensbedreigende longembolie. Het is daarom essentieel om de vorming van bloedstolsels actief te voorkomen, vooral na grote operaties waar het risico aanzienlijk toeneemt. Moderne behandelingsmethoden en preventieve maatregelen kunnen de kans op deze aandoeningen aanzienlijk verminderen. Om dieper in te gaan op hoe trombose precies ontstaat en welke factoren het risico verhogen, lees verder over het ontstaan van trombose. Een proactieve benadering en tijdige medische interventie zijn cruciaal voor het welzijn van patiënten met een verhoogd risico op trombose.