Hoewel de meeste mensen de schouder zien als één gewricht, zijn het er werkelijk twee in de schouder. Het ene gewricht op de plaats waar het sleutelbeen en het schouderdak (acromion) bij elkaar komen. Het andere gewricht op de plaats waar de bovenarm en het schouderblad bij elkaar komen. Beide gewrichten kunnen aangetast worden door artritis.
Om u goed te kunnen behandelen zal de arts eerst bepalen welk gewricht aangetast is en welk soort artritis/gewrichtsontsteking u heeft. Twee vormen van artritis komen het meest voor in de schouder:
Osteoartritis (OA), dit betekent letterlijk ‘chronische ontsteking van bot en kraakbeen’. OA is een gewrichtsafbraak-ziekte waarbij het (schokdempende) kraakbeen dat de uiteinden van de botten bij de gewrichten bedekt, wegslijt. Het kan veroorzaakt worden door het standaard ‘gebruik’ van het gewricht, maar het kan ook ontstaan na een verwonding aan het gewricht. Meestal komt dit voor bij het gewricht tussen sleutelbeen en schouderdak.
Reumatoïde artritis (RA), dit is een zogenaamde auto-immuun ziekte. Dit betekent dat de afweercellen van het lichaam zich ‘vergissen’ en gezonde lichaamscellen aantasten. Bij reumatoïde artritis gebeurt dit bij de gewrichtskapsels. Het kan op elke leeftijd voorkomen en tast meestal meerdere gewrichten aan, aan beide zijden van het lichaam. Voor meer over RA klik hier » reumatoïde artritis.
Symptomen
Het meest gebruikelijke symptom van artritis van de schouder is pijn, welke verergert wordt door beweging en langzaamaan erger wordt. Als het gewricht tussen bovenarm en schouderblad is aangetast, is de pijn gecentreerd in de achterkant van de schouder en kan de pijn verergeren bij weersveranderingen. De pijn door artritis van het gewricht tussen sleutelbeen en schouderdak is gefocust op de voorkant van de schouder. Iemand met reumatoïde artritis kan pijn hebben in beide gebieden als beide schoudergewrichten (in één schouder) aangetast zijn.
Een ander symptoom is beperkte bewegingsmogelijkheden. Het kan moeilijker worden om de arm op te tillen om bijvoorbeeld je haar te kammen of iets van een plank te pakken. Bij het bewegen van de schouder kan een klikkend of knappend geluid te horen zijn.
Als de ziekte voortschrijdt, kan uiteindelijk iedere beweging van de schouder pijn doen en komt ook pijn ‘s nachts vaak voor. Het slapen kan bemoeilijkt worden.
Diagnosestelling
Een lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s om de diagnose artritis van de schouder te kunnen stellen. Tijdens het lichamelijk onderzoek zal uw arts letten op:
- Verzwakking (atrofie) van de spieren
- Gevoeligheid bij aanraking
- Hoe groot de passieve (geholpen door de arts) en actieve (door u zelf) bewegingsruimte is
- Tekenen van verwondingen aan spieren, pezen en gewrichtsbanden die om het gewricht heen liggen alsmede tekenen van eerdere verwondingen
- Betrokkenheid van andere gewrichten (een indicatie van reumatoïde artritis)
- Klikkend of knappend geluid bij beweging
- Pijn bij het drukken op het gewricht
- Röntgenfoto’s van een schouder met artritis laten een vernauwing zien van de gewrichtsruimte, verandering in het bot en de vorming van bone spurs (osteophytes)
Als een injectie in of lokale anesthesie van het gewricht de pijn tijdelijk verlicht, is de diagnose bevestigd.
Niet-operatieve behandelingsmogelijkheden
- Rust of verandering van activiteiten om pijn te voorkmen; wellicht moet de wijze van bewegen van de arm veranderd worden bij activiteiten
- Het innemen van NSAID’s (zie » reumatoïde artritis) zoals aspirine of ibuprofen om de ontsteking te verminderen
- Gedurende 20 tot 30 minuten en 2 à 3 keer per dag ijs op de schouder leggen om de ontsteking te verminderen en de pijn te verlichten
- Als u reumatoïde artritis heeft, kan uw arts u ziekte-veranderende medicijnen voorschrijven zoals methotrexate of bepaalde corticosteroïden aanbevelen
- Voedingssupplementen zoals glucosamine en chondroitin sulfate kunnen ook helpen
Operatieve behandelingsmogelijkheden
Om artritis van het gewricht tussen bovenarm en schouderblad te behandelen, kan het hele schoudergewricht vervangen worden door een prothese (totale schouder artroplastiek ofwel kunstschouder) of door het vervangen van de kop van de bovenarm (hemiartroplastiek).
De meest gebruikte methode om artritis van het gewricht tussen sleutelbeen en schouderdak te behandelen is resection artroplastiek. Hierbij wordt een klein stukje van het bot aan het einde van het sleutelbeen verwijderd, waardoor er ruimte ontstaat die later opgevuld wordt door littekenweefsel.
Operatieve behandeling van artritis van de schouder is meestal erg effectief tegen de pijn en tegen de bewegingsbeperking.