Osteoporose of fractuurpreventie poli

In 2002 heeft het kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg, het CBO (Centraal Begeleidings Orgaan) in een richtlijn aangegeven dat een arts die zich bezighoudt met de behandeling van fracturen ook onderzoek moet doen bij personen ouder dan 50 jaar naar het voorkomen van osteoporose bij zijn/haar patiënten. Een dergelijke richtlijn komt tot stand na een zogenaamde consensus bijeenkomst waarbij allerlei artsen die met het betreffende probleem te maken hebben afspraken maken over het betreffende onderwerp.

Uit onderzoek is gebleken dat iemand boven de 50 jaar die een fractuur oploopt en osteoporose heeft, een sterk vergrote kans heeft om binnen enkele jaren opnieuw iets te breken. Fracturen die in een ziekenhuis behandeld moeten worden zoals heupfracturen, kosten de samenleving erg veel geld nog afgezien van alle persoonlijke ellende die dit meebrengt voor de betrokkene. Het is dan ook erg belangrijk dat geprobeerd wordt om fracturen te voorkomen.

Naar aanleiding van deze richtlijn zijn er in de meeste ziekenhuizen in Nederland inmiddels zogenaamde osteoporose of fractuurpreventie poli’s ontstaan. Als iemand in een ziekenhuis behandeld wordt voor een fractuur dan wordt niet alleen de fractuur behandeld maar wordt er ook onderzoek gedaan of de betreffende persoon osteoporose heeft. Hierbij kan het gaan om een persoon die opgenomen is in het ziekenhuis, zoals iemand met een gebroken heup, maar ook mensen die alleen aan maar poliklinisch behandeld worden bijvoorbeeld voor een polsfractuur.

Op de osteoporose of fractuur preventie poli’s werken vaak nurse practitioners. Dit zijn verpleegkundigen die een speciale opleiding, soms op Master niveau, hebben gevolgd en die op bepaalde gebieden zelfstandig mogen werken onder verantwoordelijkheid van een medisch specialist.

Wat gebeurt er op een osteoporose / fractuurpreventie poli?

  • Geprobeerd wordt om risicofactoren voor osteoporose op te sporen zoals roken, overmatig alchololgebruik, te weinig lichaamsbeweging, gebruik van bepaalde medicijnen, eerdere fracturen, belaste familie anamnese en dergelijk;
  • Er wordt onderzoek verricht naar het voorkomen van osteoporose. Er wordt een DEXA scan gemaakt;
  • Indien de DEXA scan aantoont dat er sprake is van osteoporose wordt een behandelplan opgesteld. Dit behandelplan omvat vaak een behandeling met geneesmiddelen, voorlichting en advies over osteoporose. Het is zeer belangrijk dat de medicijnen gedurende minstens 5 jaar worden gebruikt. De praktijk leert dat indien niet goed uitgelegd wordt wat het doel en nut is van de behandeling, veel mensen na kortere of langere tijd stoppen met het innemen van de medicijnen. Men merkt immers niet dat er iets verandert door het innemen van de medicijnen zoals men wel iets merkt als je een pijnstiller inneemt in verband met hoofdpijnklachten. Voorlichting over osteoporose is dan ook erg belangrijk;
  • Na een aantal maanden vindt er een evaluatie plaats. Worden de medicijnen nog gebruikt? Zijn er speciale problemen? Is de eerder gegeven informatie goed begrepen? Hebben mensen slechte gewoontes zoals roken, te weinig activiteit e.d. veranderd?