Niet-operatieve behandeling van kraakbeenletsels (conservatieve therapie)
Bij kraakbeenletsels is het belangrijk om de omstandigheden waarin het gewricht moet functioneren te optimaliseren. Dit betekent:
- gewichtsvermindering zo nodig
- aanpassing van belasting en sportieve inspanning
- lopen met een brace om het gewricht te ontlasten
- Fysiotherapie
- Spierversterking, fitness
- Warmte toedienen om de doorbloeding te stimuleren
- Na inspanning koelen
- Medicamenteuze therapie
- NSAID’s (Niet Steroïde Anti Ontstekings Medicijnen); deze werken via blokkeren van bepaalde stoffen in het lichaam de zogenaamde prostaglandines. Hierdoor wordt niet alleen de pijn vermindert, maar ook de zwelling en ontstekingsreactie onderdrukt. Een groot nadeel zijn echter de mogelijke bijwerkingen vooral op de maag en darmen. Vooral de maagbloeding is hierbij berucht. Bekende stoffen zijn bijvoorbeeld Diclofenac, Naproxen en Ibuprofen. Een nieuwe generatie stoffen zijn de COX2 remmers als Vioxx en Movicox.
- Corticosteroïden; de groep van de bijnierschorshormonen hebben een zeer sterke anti-ontstekings werking in het lichaam. Helaas hebben ze ook vele bijwerkingen zowel algemeen als lokaal in het gewricht. Toch kunnen een aantal injecties in het gewricht vaak een zeer goed effect hebben op de klachten.
- Glucosamine en chondroïtine-sulfaat; dit zijn bestanddelen van het kraakbeen. Het idee is om als voedingssupplement deze stoffen extra toe te dienen om zo voldoende bouwstenen te hebben voor de genezing. Harde bewijzen voor de werkzaamheid van glucosamines zijn er nog niet. Wel neigen steeds meer artikelen naar positieve bevindingen en is met name de tot nu toe nog steeds geconstateerde veiligheid een belangrijk positief bevinden.
- Hyaluronzuur; sinds ongeveer 10 jaar wordt in Europa en Canada en sinds 5 jaar in de V.S. het gebruik van deze stof toegestaan. Het Hyaluronzuur wordt wekelijks gedurende 5 weken in het aangedane gewricht ingespoten. Het idee is dat bij arthrose de elasticiteit van het kraakbeen en de smerende eigenschap van het gewrichtsvocht is verminderd. Toedienen van extra hyaluronzuur zou een verbetering van de smering en schokdemping van het gewricht geven. Verder zien we dat de slijmvliescellen geactiveerd worden om zelf weer gewrichtsvocht van goede kwaliteit aan te maken en te stoppen met de productie van pijn bevorderende stoffen.
Operatieve behandeling van kraakbeenletsel
Kraakbeenletsel kan ook operatief worden behandeld. Hierbij moet onderscheid gemaakt worden in:
- Genezing: de structurele integriteit en functie van het beschadigde weefsel wordt hersteld, dus de cellen en het bouwwerk. Maar dit behoeft niet noodzakelijkerwijs ook een herstel te betekenen in de originele structuur.
- Regeneratie: het herstel van het weefsel identiek aan het originele weefsel.
- Substitutie: het vervangen van kraakbeen door biologische of synthetische weefsels die voor wat betreft de biomechanische eigenschappen lijken op het originele weefsel.
Hier zijn verschillende technieken voor beschikbaar, zie operatie kraakbeenletsel.